Hematoloji müalicələrdə həkim nəzarəti, dərmanların düzgün istifadəsi və mütəxəssislərin tövsiyələri qədər pəhriz də önəmlidir. Belə olduqda nəyə xüsusi diqqət yetirməlisiniz?
Demokrat.az hematologiya mütəxəssisi Prof. Dr. İtır Şirinoğlu Demiriz qidalanmanın qan istehsalı və immunitet sistemi üçün əhəmiyyəti barədə fikirlərini təqdim edir:
1.Qırmızı meyvələr əvəzolunmazdır
Ayran və qatığın süfrələrin əvəzolunmaz olduğunu ifadə edən mütəxəssis dəmirin mənimsənilməsinin qarşısını almaq üçün süd məhsullarının ət məhsulları ilə eyni vaxtda istehlak edilməməsi lazım olduğunu vurğulayır və əlavə edir:
“ C vitamini ilə zəngin quzu qulağı, cəfəri kimi yaşıl yarpaqlı məhsullardan ibarət salatınızı limon və zeytun yağı əlavə edərək yeyə bilərsiniz. İmmunitet sisteminizi də nəzərə almalısınız. Bu səbəbdən gündə bir dəfə qəlyanaltı olaraq qəhvənizə qoz, badam və ya püstə əlavə edə bilərsiniz. Qırmızı meyvələr əvəzolunmaz olmalıdır. Mövsümdən asılı olaraq günorta moruq, böyürtkən, çiyələk və qaragilə yeyə bilərsiniz.
2.Hematoloji müalicədə balanslı qidalanma əhəmiyyətlidir
Hematoloji müalicədə balanslaşdırılmış qidalanma çox vacibdir. Müalicə zamanı daha yaxşı yaşamaq üçün müalicəyə hazır olmaq lazımdır. İdman kimi fiziki fəaliyyətlərə əlavə olaraq, balanslı və sağlam qidalanma bədənimizə mənəvi və ruhi sağlamlığımızı qorumaq üçün faydalıdır.
3.Antioksidantlar üçün yarpaq qidaları
Yarpaqlı qidalar antioksidantlarla zəngindir və fitonutrient tərkibi ilə bizə böyük töhfə verir. Tərkibində fitonutrientlər olan digər qidalara qaragilə, qırmızı üzüm və badımcan daxildir.
4. Enerji üçün karbohidrat
Karbohidratlar enerji üçün lazımdır; Tam buğdalı makaron, qəhvəyi düyü, tam buğda çörəyi və kartof kimi məhsullar yeməyin üçdə birini təşkil edir.
5. Hüceyrələrin inkişaf edilməsi və zədələrin aradan qaldırılması üçün zülal
Zülal tərkibli qidalar sağlam hüceyrə inkişafı və zədələrin bərpası üçün lazımdır; Paxlalılar, balıq, ət (əsasən hinduşka və toyuq), süd məhsulları, yumurta, tofu (xüsusilə vegetarianlar üçün) və quinoa kimi məhsullar əzələ kütləsini qorumaq üçün hər yeməkdə az miqdarda istehlak edilməlidir.
6. Mineral və liflər üçün tərəvəz və meyvələr
Mümkün qədər çox meyvə və tərəvəz istehlak etmək məsləhətdir.Onlar vitamin, mineral və lif mənbəyidir. Meyvələri olduğu kimi istehlak etmək şirə şəklində olduğundan daha faydalıdır. Seçməyi tövsiyə etdiyim tərəvəzlər; brokoli, gül kələm, ərik, nektarin, angelica gavalıdır.
7.Sümük sağlamlığl üçün süd
Sümük sağlamlığımız üçün süd və süd məhsulları da daxil etməliyik; Süd, qatıq və pendir kalsiumla zəngindir.
8.Bağırsaq sağlamlığımız üçün lifli qidalar
Bağırsaq sağlamlığımız üçün çox vacib olan lifi sağlam pəhrizin bir hissəsi kimi tam buğda, meyvə qabıqları və çiy yeməli tərəvəzlərdən ala bilərik. Duzsuz fındıq, çia toxumu və ananas kimi liflə zəngin qidalar tək başına və ya yeməklərimizdə qarışıqlar şəklində istehlak edilə bilər. Doymamış yağlar da balanslı və sağlam pəhrizə daxil edilməlidir. İltihabı azaltdığı bilinən sağlam yağlara avokado, zeytun yağı, anakardiya və qoz, fındıq, fıstıq və omeqa-3 ilə zəngin balıq daxildir.
9. Sağlam bədən üçün su
Çox vacib faktorlardan biri bədənimizi gün boyu su ilə qidalandırmaqdır. Məqsədimiz günü 6-8 stəkan su ilə bitirməkdir. Su və mayelər ekvivalent sayıla bilsə də, qəhvə və çay bu kateqoriyaya daxil edilməməlidir. Qazlı içkilər də suya bərabər deyil. Qarpız və üzüm kimi su tərkibi yüksək olan meyvələr də qəlyanaltı kimi istehlak edilə bilər.
Mehriban Mirzəzadə
Demokrat.az
Demokrat.az hematologiya mütəxəssisi Prof. Dr. İtır Şirinoğlu Demiriz qidalanmanın qan istehsalı və immunitet sistemi üçün əhəmiyyəti barədə fikirlərini təqdim edir:
1.Qırmızı meyvələr əvəzolunmazdır
Ayran və qatığın süfrələrin əvəzolunmaz olduğunu ifadə edən mütəxəssis dəmirin mənimsənilməsinin qarşısını almaq üçün süd məhsullarının ət məhsulları ilə eyni vaxtda istehlak edilməməsi lazım olduğunu vurğulayır və əlavə edir:
“ C vitamini ilə zəngin quzu qulağı, cəfəri kimi yaşıl yarpaqlı məhsullardan ibarət salatınızı limon və zeytun yağı əlavə edərək yeyə bilərsiniz. İmmunitet sisteminizi də nəzərə almalısınız. Bu səbəbdən gündə bir dəfə qəlyanaltı olaraq qəhvənizə qoz, badam və ya püstə əlavə edə bilərsiniz. Qırmızı meyvələr əvəzolunmaz olmalıdır. Mövsümdən asılı olaraq günorta moruq, böyürtkən, çiyələk və qaragilə yeyə bilərsiniz.
2.Hematoloji müalicədə balanslı qidalanma əhəmiyyətlidir
Hematoloji müalicədə balanslaşdırılmış qidalanma çox vacibdir. Müalicə zamanı daha yaxşı yaşamaq üçün müalicəyə hazır olmaq lazımdır. İdman kimi fiziki fəaliyyətlərə əlavə olaraq, balanslı və sağlam qidalanma bədənimizə mənəvi və ruhi sağlamlığımızı qorumaq üçün faydalıdır.
3.Antioksidantlar üçün yarpaq qidaları
Yarpaqlı qidalar antioksidantlarla zəngindir və fitonutrient tərkibi ilə bizə böyük töhfə verir. Tərkibində fitonutrientlər olan digər qidalara qaragilə, qırmızı üzüm və badımcan daxildir.
4. Enerji üçün karbohidrat
Karbohidratlar enerji üçün lazımdır; Tam buğdalı makaron, qəhvəyi düyü, tam buğda çörəyi və kartof kimi məhsullar yeməyin üçdə birini təşkil edir.
5. Hüceyrələrin inkişaf edilməsi və zədələrin aradan qaldırılması üçün zülal
Zülal tərkibli qidalar sağlam hüceyrə inkişafı və zədələrin bərpası üçün lazımdır; Paxlalılar, balıq, ət (əsasən hinduşka və toyuq), süd məhsulları, yumurta, tofu (xüsusilə vegetarianlar üçün) və quinoa kimi məhsullar əzələ kütləsini qorumaq üçün hər yeməkdə az miqdarda istehlak edilməlidir.
6. Mineral və liflər üçün tərəvəz və meyvələr
Mümkün qədər çox meyvə və tərəvəz istehlak etmək məsləhətdir.Onlar vitamin, mineral və lif mənbəyidir. Meyvələri olduğu kimi istehlak etmək şirə şəklində olduğundan daha faydalıdır. Seçməyi tövsiyə etdiyim tərəvəzlər; brokoli, gül kələm, ərik, nektarin, angelica gavalıdır.
7.Sümük sağlamlığl üçün süd
Sümük sağlamlığımız üçün süd və süd məhsulları da daxil etməliyik; Süd, qatıq və pendir kalsiumla zəngindir.
8.Bağırsaq sağlamlığımız üçün lifli qidalar
Bağırsaq sağlamlığımız üçün çox vacib olan lifi sağlam pəhrizin bir hissəsi kimi tam buğda, meyvə qabıqları və çiy yeməli tərəvəzlərdən ala bilərik. Duzsuz fındıq, çia toxumu və ananas kimi liflə zəngin qidalar tək başına və ya yeməklərimizdə qarışıqlar şəklində istehlak edilə bilər. Doymamış yağlar da balanslı və sağlam pəhrizə daxil edilməlidir. İltihabı azaltdığı bilinən sağlam yağlara avokado, zeytun yağı, anakardiya və qoz, fındıq, fıstıq və omeqa-3 ilə zəngin balıq daxildir.
9. Sağlam bədən üçün su
Çox vacib faktorlardan biri bədənimizi gün boyu su ilə qidalandırmaqdır. Məqsədimiz günü 6-8 stəkan su ilə bitirməkdir. Su və mayelər ekvivalent sayıla bilsə də, qəhvə və çay bu kateqoriyaya daxil edilməməlidir. Qazlı içkilər də suya bərabər deyil. Qarpız və üzüm kimi su tərkibi yüksək olan meyvələr də qəlyanaltı kimi istehlak edilə bilər.
Mehriban Mirzəzadə
Demokrat.az
