1993-cü ildən başlanan inkişaf yolu Azərbaycanı bugünkü zəfərlərinə qovuşdurdu və yeni dövrə qədəm qoymasını şərtləndirdi
“Atamın yolu mənim üçün bir işıq yoludur. Onun siyasətini davam etdirmək mənim onun oğlu kimi və Prezident kimi borcumdur. Mən ilk dəfə Prezident seçiləndə andiçmə mərasimində dedim ki, Heydər Əliyev yolu ilə gedəcəyəm, bu yoldan dönməyəcəyəm və bu yolun Azərbaycan üçün yeganə yol olduğunu demişdim. Bütün sahələrdə - istər xarici siyasət sahəsində, istər iqtisadiyyat, sosial, o cümlədən Dağlıq Qarabağ məsələsində bu yola sadiqəm.”
Yazıma dövlət başçısı İlham Əliyevin 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsinin getdiyi dönəmdə Türkiyənin “TRT Haber” televiziya kanalına müsahibəsində söylədiyi bi fikirlərlə yol salmağım səbəbsiz deyil. Prezident İlham Əliyevin bu fikirlərinin davamı olaraq Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 88-ci ildönümü və Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətə başlamasının 7 illiyi münasibətilə keçirilən təntənəli mərasimdəki nitqində söylədiyi aşağıdakı sözlərini də qeyd etmək istərdim: “Müstəqilliyimizin ilk illərini xatırlayaq. Ölkəmizdə hökm sürən ağır böhranın müxtəlif səbəbləri var idi…Qısa söyləsəm, sanki biz işıqdan məhrum olmuşduq. Şəhərlərimizin işıqları söndüyü kimi, daxilimizdə də ümid çıraqlarımız sönmüşdü. İşığı, nuru, ümidi bizə Heydər Əliyev qaytardı. O, ölkəni böyük bəlalardan xilas etdi və Azərbaycan xalqına güvənərək yeni, müasir tariximizin ilk səhifələrini yazmağa başladı. 1993-cü ildə heç də hamı inanmırdı ki, gün gələcək və Heydər Əliyevin bütün arzuları, planları, ideyaları reallaşacaqdır. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, o, Azərbaycanın neft strategiyasını uğurla reallaşdırdı və onunla da gələcək qələbələrimizin, nailiyyətlərimizin təməlini qoydu. Bu gün böyük insan Heydər Əliyevin ömür yolu hər birimiz üçün xalqa, Vətənə xidmət etməyin rəmzinə çevrilib. Bu gün Onun ən sevimli kəlamlarından birini- “Mən fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam” kəlməsini təkrar edərək biz onun unudulmaz xatirəsi qarşısında baş əyirik.”
Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin Azərbaycan dövləti, xalqı qarşısındakı misilsiz xidmətlərinə işıq salan bu kimi fikirləri xeyli sayda sadalamaq olar. Bu fikirlər bugünümüzün reallıqları fonunda müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərinə, eyni zamanda, Ümummilli Liderin uğurlu siyasəti nəticəsində ölkəmizin haradan haraya gəlib çıxmasına baxışı əks etdirir. Təbii ki, bugünkü Azərbaycanı o illərin Azərbaycanı ilə müqayisə etmək mümkün deyil. Ulu Öndər Heydər Əliyev tarixi qayıdışı ilə yeni Azərbaycan qurdu və onun gələcəyinin parametrlərini müəyyənləşdirdi. Dahi şəxsiyyətin xidmətləri barədə söylənilən fikirlərin ümumiləşdirilmiş ifadəsi Onun özünün qeyd etdiyi “Nə qədər ki Azərbaycan var, mən də varam. Mən isə Azərbaycanda əbədi olacağam!” fikirləridir.
Xaos, anarxiya, özbaşınalıq və mənəm-mənəmlikdən boğaza yığılan xalq tələb edirdi ki…
Ulu Öndərin misilsiz xidmətlətindən bəhs edərkən ilk olaraq gözlərimiz önünə Onun xilaskarlıq missiyası gəlir. Ümummilli Lider 1993-cü ildə Azərbaycanın ən ağır günlərində xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıtdı və ölkəmizin həmin dövrün təhlükələrindən xilas etdi. Müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəyə rəhbərlik edənlərin səriştəsizliyi, idarəçilik qabiliyyətlərinin yoxluğu, kreslo uğrunda didişmələri Azərbaycanı müstəqilliyini itirmək, sonu görünməyən vətəndaş müharibəsi girdabına salmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qoymuşdu. 1992-ci ildə hakimiyyəti zor gücünə ələ keçirən bədnam AXC-Müsavat cütlüyünün bir illik hakimiyyəti dövründə ölkəmizi hansı faciələrlə, təhlükələrlə üz-üzə qoyduğu yaxın tariximizin qaranlıq səhifəsi kimi daim ürək ağrısı ilə vərəqlənir. Müstəqilliyini yenicə bərpa etmiş Azərbaycan öz şəxsi ambisiyalarının quluna çevrilən, korporativ maraqlarını dövlət maraqlarından üstün tutan yaramaz ünsürlərin yarıtmaz idarəçiliyi altında sürətlə uçuruma doğru gedirdi. Səriştəsiz rəhbərlik, getdikcə idarəolunmaz hal alan xaos, anarxiya, özbaşınalıq, cəbhədə yaranan gərgin vəziyyət həmin dövrün hər kəsin görüb hiss etdiyi və yaşadığı reallıqları idi. Ermənistan tərəfindən ərazilərimizin biri-birinin ardınca işğalı, xarici qüvvələrin təhriki ilə ayrı-ayrı bölgələrdə getdikcə daha təhlükəli xarakter alan separatçılıq və parçalanma meyillərinin baş qaldırması xalqın sabaha ümidini itirirdi. Xalq belə bir ağır durumdan yeganə çıxış yolunu bütün mənalı həyatı Vətənə, millətə şərəfli xidmət nümunəsi olan dahi siyasətçi, zəngim idarəetmə təcrübəsinə malik qüdrətli dövlət xadimi Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıtmasında görür, mövcud iqtidardan təkidlə bunu tələb edirdi. Təkidli tələb qarşısında aciz qalan və vəziyyətin daha da ağırlaşacağından qorxuya düşən AXC-Müsavat iqtidarının başsız “başbilənləri” məsuliyyətdən yayınmaq üçün biri-birinin ardınca vəzifələrindən istefa verməklə xalqı sakitləşdirməyə çalışırdılar. Bu addımın da bir nəticə vermədiyini, əksinə vəziyyətin getdikcə gərginləşdiyini görən “özündən bəylər” son nəticədə Ulu Öndər Heydər Əliyevi hakimiyyətə dəvət etməyə məcbur oldular. Vəziyyət ağırlaşdıqca xalq çıxış yolu axtarmağa başladı. Xalqımız əmin idi ki, Ulu Öndər Heydər Əliyev onların çağırışını cavabsız qoymaz, Azərbaycanın teleyinə biganə yanaşmaz. Buna görə ayağa qalxaraq xilaskarına - dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevə üz tutdu, Onu təkidlə hakimiyyətə dəvət etdi. Beləliklə, 1993-cü il iyunun 9-da Ulu Öndər Heydər Əliyev xalqın təkidli çağırışına səs verərək Naxçıvandan Bakıya qayıtdı.
Zamanın çağırışından yaranan partiya
Bu məqamda bir az əvvələ ekskurs edərək Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycanda ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışını şərtləndirən amillər sırasında mübaliğəsiz demək olar ki, öncül mövqeyə malik olan Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması dövrünə qısa nəzər salmaq istəyirəm. Çünki dövlət müstəqillimizin bərpası tarixindən bəhs edərkən həmin dövrün ən parlaq səhifələrindən birini təşkil edən, təşəkkül tapması və inkişafı bilavasitə Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı və fəaliyyəti bağlı olan Yeni Azərbaycan Partiyasının keçdiyi yolu təhlil etmək zərurəti yaranır. Bu baxımdan ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 90-cı illərin əvvəllərində hakimiyyətə qayıdışı ideyası ilə eyniyyət təşkil edir. Yuxarıda vurğuladığım kimi, müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəmizdə yaşanan durum Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışını zərurətə çevirdi. YAP-ın yaranması isə bu zərurətin əslində təşkilatlanma mərhələsi idi. Dövlət başçısı, Yeni Azərbaycan Partiyasının Sədri cənab İlham Əliyev partiyanın VII qurultayında bu mühüm məqamı xüsusi qeyd etdi ki, faktiki olaraq 1992-ci ilin noyabr ayı gənc ölkəmizin həyatında yeni bir mərhələyə yol açdı. Ondan sonra heç bir il keçməmiş – 1993-cü ilin oktyabr ayında Heydər Əliyev xalqın mütləq əksəriyyətinin dəstəyi ilə Prezident seçildi və ölkəmizin böhrandan çıxma prosesi artıq başladı: “Biz bu tarixi yaxşı bilməliyik. O tarixi yaşamayanlar isə bunu öyrənməlidirlər. Mən demişəm, bizim dərsliklərdə bu tarixlə bağlı geniş məlumat verilməlidir. O tarixin canlı şahidləri öz xatirələrini bölüşməlidirlər ki, bu tarix əbədi yaşasın. Bu müstəqillik tariximiz məhz ondan başladı, 1991-ci ilin oktyabrından yox.”
Ulu Öndər Heydər Əliyev hələ 1994-cü ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasının ikinci ildönümü münasibətilə keçirilən ümumrespublika müşavirəsində partiyanın yaranmasını zəruri edən səbəbləri açıqlayaraq bildirirdi: “Şübhəsiz ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması mənim adım ilə bağlıdır və bu, mənim iştirakımla olmuşdur. Lakin mən həmişə həqiqəti sevmişəm və həyatım da həqiqət üzərində qurulmuşdur. Buna görə də bildirmək istəyirəm ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması mənim təşəbbüsümlə olmayıbdır. Bu partiyanın yaranması Azərbaycanın demək olar əksər bölgələrində, şəhərlərində, rayonlarında, əmək kollektivlərində yaranan əhval-ruhiyyədən irəli gəlmiş bir hadisədir.” Xalqın böyük əksəriyyətinin istəyini ifadə edən, bu gün sonsuz qürur hissi ilə bəyan edirəm ki, sıralarında mənim də olduğum 91 nəfər ziyalının Ulu Öndər Heydər Əliyevə müraciəti Azərbaycanın bugünkü reallıqlarının əsası oldu. Həmin müraciətdə Ulu Öndərə xitabən bu inam ifadə edilirdi ki, yeni qüvvələrin öncülü, aparıcısı Sizin kimi şəxsiyyət olarsa, tezliklə müstəqil respublikamızın inkişaf istiqamətləri həm müəyyənləşdirilər, həm də uğurlu addımlar atılar.
Milli Qurtuluşdan Milli Zəfərə doğru…
Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışı çağdaş tariximizə sözün həqiqi mənasında, ölkəmizin taleyində dönüş anı kimi yazıldı. Bu gün haqlı olaraq Milli Qurtuluş Günü adlandırdığımız 1993-cü ilin 15 iyun tarixi müstəqillik tariximizin ən şərəfli səhifəsi, başqa sözlə ifadə etməli olsam qətiyyətli Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin müdrik rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqının İkinci Qarabağ müharibəsində tarixi Zəfərinə gedən yolun başlanğıcı oldu. Məhz həmin gün Azərbaycan dövlətinin sükanı arxasına keçən Ümummilli Lider ölkənin müstəqilliyini qorudu, respublikada tüğyan edən ictimai-siyasi böhranı aradan qaldırdı və dayanıqlı inkişafın təməlini qoydu. Müstəqilliyimizin dönməz xarakter alması, milli şüurun dirçəlişi, hər bir inkişafın təməl daşı kimi dəyərləndirilən iqtisadiyyatın inkişafı, iqtisadi və siyasi islahatların vəhdətinin təmin edilməsi, müstəqilliyimizin, suverenliyimizin qarantı olan ordu quruculuğu istiqamətində görülən işlər, informasiya mübarizəsində uğurlarımız və sair kimi bugünümüzə, gələcəyimizə xidmət edən uğurlu addımların hər biri həmin dövrün əsas mahiyyətini təşkil edir. Heç şübhəsiz, Azərbaycanın bugünkü inkişafı, tarixi zəfərləri üçün Ümummilli Liderə borcluyuq. Məhz Onun düşünülmüş və məqsədyönlü siyasəti nəticəsində Azərbaycan tərəqqi yoluna çıxdı, Ulu Öndərin hakimiyyətdə olduğu 1993-2003-cü illərdə möhkəm təməl formalaşdı. Bu gün müstəqil Azərbaycanda elə bir sahə yoxdur ki, onun inkişafında dahi şəxsiyyətin rolu olmasın. Bu reallığı da xüsusi qeyd etməliyəm ki, Ümummilli Lider hələ hakimiyyətinin birinci dövründə, həmçinin fəaliyyətinin Naxçıvan mərhələsində Azərbaycanın bugünü üçün mühüm işlər görmüşdü. Dahi şəxsiyyətin atdığı hər bir addımının, gördüyü işlərin təməlində Vətən, xalq, dövlət sevgisi dayanırdı. Ümummilli Liderimiz Azərbaycanı daim zirvələrdə görmək, Günəş kimi dünyaya doğmasını istədi və gələcəyə xidmət edən uğurlu siyasəti ilə bu məqsədlərinə nail oldu.
“Əsrin müqaviləsi” Azərbaycanın əsrlərə bərabər 30 illik inkişaf yolunun bələdçisidir
1994-cü il 12 may tarixində Ermənistanla atəşkəs sazişinin, onun ardınca həmin ilin 20 sentyabrında “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması Azərbaycanın bütün sahələrdə inkişafına yol açdı. İqtisadi müstəqilliyimizin təmin edilməsi ölkəmizin siyasi mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Heç də təsadüfi deyil ki, müəllifi Ulu Öndər Heydər Əliyev olan və bu gün Prezident İlham Əliyevin müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq yaradıcılıqla təkmilləşdirdiyi neft strategiyasının uğurlarını Azərbaycan xalqı bütün sahələrdə hiss edir. Bu baxımdan ki, neft gəlirlərinin idarə edilməsində şəffaflıq kriteriyalarını qorumaq məqsədilə 1999-cu ildə Ümummilli Liderin Fərmanı ilə yaradılan Dövlət Neft Fondu ölkəmizin hərtərəfli inkişafına xidmət edən mühüm sosial-iqtisadi layihələrin icrasını təmin edir. Müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, yüksək rifahının təmin edilməsi prioritet məsələ idi. Ümummilli Lider bildirirdi ki, neft Azərbaycanın ən böyük sərvəti olub, xalqa, özü də təkcə indiki nəslə deyil, həm də gələcək nəsillərə mənsubdur.
Demokratiya prinsiplərinə sadiqlik uğurlarımızın rəhnidir
Ölkəmizdə iqtisadi və siyasi islahatların vəhdətinin təmin edilməsi uğurlarımızın davamlılığında əhəmiyyətli rol oynadı. İlk gündən hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu yolunu tutan Azərbaycan demokratik təsisatların yaradılması istiqamətində atdığı addımlarla diqqətdə oldu. İnsan hüquqlarının qorunması dövlət siyasətimizin əsasını təşkil etdi. Azad mətbuatın inkişafı, çoxpartiyalı sistemin yaradılması, seçkilərin demokratik, şəffaf, beynəlxalq standartlara uyğun keçirilməsi üçün zəruri addımlar atıldı. Ulu Öndər Heydər Əliyev bildirirdi ki, demokratiya bizim strateji kursumuzun əsas mahiyyətini təşkil edir. Azərbaycan demokratiya yolu ilə gedir və gedəcək. Heç bir qüvvə bizi bu yoldan döndərə bilməz. Milli Konstitusiyamızın bütün maddələrində insan amilinə diqqət, dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsi üçün vətəndaşların üzərinə düşən vəzifələr tam aydınlığı ilə müəyyənləşdirildi. Şərqdə ilk dəfə olaraq Azərbaycanda ölüm hökmünün ləğv olunması, Amnistiya aktları və əfv Fərman və sərəncamları ilə azadlıqdan məhrum edilmiş minlərlə məhbusun cəzasının çəkilməmiş hissəsindən azad olunması beynəlxalq arenada insan amilinə diqqətin nümunəsi kimi dəstəkləndi. Ulu Öndər Heydər Əliyevin Fərmanı əsasında mətbuatın üzərində senzuranın ləğvi azad, müstəqil mətbuatın formalaşmasında həlledici rol oynadı. 1998-ci ilin 6 avqustunda “Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” Fərmanın imzalanması ilə ölkə mətbuatının inkişafında yeni bir mərhələnin başlanğıcı qoyuldu.
Bu gün cahanşümul qələbələri ilə dünyaya səs salan müzəffər ordumuzun bünövrəsini Ulu Öndər qoymuşdur
Müharibə şəraitində yaşayan Azərbaycanda iqtisadiyyatla yanaşı, ordu quruculuğuna da xüsusi diqqətin göstərilməsi vacib məqamlardan idi və heç də təsadüfi deyildi ki, Ulu Öndər bu sahədə də mühüm addımlar atdı. Öncə bu reallığı qeyd edək ki, hakimiyyətinin birinci dövründə Azərbaycanın müstəqil gələcəyini düşünərək hərbi kadrların yetişdirilməsi məqsədilə Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi liseyin yaradılması dahi şəxsiyyətin atdığı addımlar sırasında oldu. Hazırda orduda xidmət edən zabitlərin böyük əksəriyyəti həmin liseyin yetirmələridir. Ümummilli Lider müstəqillik dövründə ordu quruculuğunu prioritet sahə kimi öndə saxlayaraq Silahlı Qüvvələrin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, beynəlxalq standartlara cavab verməsi üçün zəruri işlər gördü. Ulu Öndərin Fərmanı ilə 26 İyun tarixinin Silahlı Qüvvələr Günü kimi təsis edilməsi bu sahəyə diqqətin bariz nümunəsi oldu. Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyev belə bir çağırışı səsləndirirdi ki, sülh danışıqlarını cəsarətlə aparmaq üçün güclü ordu olmalıdır. Ən yüksək tribunalardan sülh danışıqlarının səmərə verməyəcəyi təqdirdə hərb yolunun istisna edilməməsi barədə Ulu Öndərin səsləndirdiyi bəyanatlar Azərbaycan Ordusunun gücünə, qüdrətinə əsaslandı. 1994-cü ildə Azərbaycan Ordusunun həyata keçirdiyi uğurlu Horadiz əməliyyatı hərb tariximizin qürurverici səhifələrdəndir. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 1994-cü il yanvarın 5-dən 6-na keçən gecə həyata keçirdiyi uğurlu əməliyyat nəticəsində Füzuli rayonunun 20 Arazboyu kəndi, Horadiz qəsəbəsi və Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndi işğaldan azad edildi. Ordumuz həmin döyüşlərdə düşmənə öz gücünü göstərdi. Ümummilli Liderin rəhbərliyi ilə Horadiz və işğaldan azad olunmuş digər yaşayış məntəqələrində infrastrukturun bərpasına başlanıldı. Xalqımız Azərbaycan Ordusunun 1994-cü ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılan qələbənin sevincini 22 il sonra yenidən yaşadı. 2016-cı ilin Aprel döyüşlərində yüksək strateji əhəmiyyətə malik Lələtəpə və Talış yüksəklikləri düşməndən azad edildi. 2018-ci ilin mayında isə Naxçıvanda 11 min hektara yaxın ərazini və Şərur rayonunun Günnüt kəndini işğaldan azad edən ordumuz bir daha sübut etdi ki, öz şərəfli misiyasını yerinə yetirmək gücündədir.
Bütün dünyada Azərbaycan deyəndə Heydər Əliyev, Heydər Əliyev deyəndə isə Azərbaycan göz önünə gəlir
Ümummilli Lider müstəqil Azərbaycan dövlətinin sükanı arxasına keçdiyi ilk gündən uğurlu xarici siyasət kursunun müəyyənləşdirilib həyata keçirilməsiniən mühüm vəzifələrdən biri qarşıya qoyurdu. Bu baxımdan dahi liderin ayrıl-ayrı dövlətlərlə ikitərəfli və çoxtərəfli çərçivədə əlaqələrin qurulması, nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarda təmsilçilik istiqamətində atdığı addımları xüsusi qeyd etməliyik. Məhz Ulu Öndərin bu siyasəti nəticəsində çox qısa müddətdə Azərbaycan yeni dostlar, tərəfdaşlar qazandı. Beynəlxalq təşkilatlarla qurulan əlaqələr həqiqətlərimizin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında növbəti tribunalar oldu. Real faktlara, tarixi həqiqətlərə əsaslanan təbliğatımız sayəsində erməni yalanları ifşa olundu, müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəmiz haqqında məlumatsızlığın yol açdığı informasiya blokadası aradan götürüldü. Ümummilli Liderin xarici ölkələrə elə bir səfəri olmadı ki, Qarabağ həqiqətləri, münaqişənin əsl mahiyyəti müzakirə mövzusu olmasın. Ulu Öndər hakimiyyətə qayıdışının ilk günündən bu çağırışı etdi ki, harada yaşamasından asılı olmayaraq bütün dünya azərbaycanlılarının bir amal-azərbaycançılıq ideyası ətrafında birləşməsi əsasdır. Biz bu istiqamətdə atılan uğurlu addımların nəticəsini 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığımız tarixi Zəfərimizdə gördük.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin dövlətimiz, xalqımız qarşısındakı xidmətlərinin miqyası o qədər böyükdür ki, heç şübhəsiz onları bir yazıda əhatə etmək qeyri-mümkündür. Azərbaycanın bu gün bütün dünyaya səs salan möhtəşəm nailiyyətlərinin əsasını qoymuş dahi rəhbərin Vətənimiz, xalqımız, dövlətimiz qarşısında misilsiz xidmətlərini özündə əks etdirən və gələcək nəsillər üçün zəngin mənbə olacaq xeyli sayda kitablar nəşr olunub. İllər keçdikcə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xidmətlərinin böyüklüyünü təsdiqləyən daha yeni-yeni nəşrlər çap olunur, məqalələr yazılır, elmi araşdırmalar aparılır. Ötən il Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Azərbaycanda “Heydər Əliyev İli” elan edildi. “Heydər Əliyev İli” dahi şəxsiyyətin cild-cild kitablara sığmayan misilsiz xidmətlərini nəinki Vətəni Azərbaycanda, bütövlükdə dünya miqyasında indiki və gələcək nəsillərə çatdırmaq üçün geniş imkanlar yaratdı. Dövlət başçısı İlham Əliyevin Ulu Öndərin 100 illiyi münasibətilə ötən ilin 10 may tarixində Qarabağın taçı, mədəniyyət paytaxtımız Şuşadan xalqa müraciəti hər birimizi qürurlandırdı. Bu müraciət Heydər Əliyev yolunun Azərbaycana qazandırdığı reallıqların öyrənilməsi üçün zəngin mənbə oldu. Həmin müraciətində Müzəffər Ali Baş Komandan böyük qürur hissi ilə qeyd etdi ki, Ulu Öndər Heydər Əliyevin ən böyük arzusu Şuşanı, Qarabağı və Zəngəzuru azad görmək idi. Biz Onun və bütün Azərbaycan xalqının, bütün dünya azərbaycanlılarının arzusunu çin etdik.
“Mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri…”
Ulu Öndər Heydər Əliyevin xalqımız və dövlətçiliyimiz qarşısında ən böyük xidmətlərindən biri sonrakı dövrdə də Azərbaycanın tərəqqi yolunda əmin addımlarla irəliləməsini təmin edəcək layiqli varis, qətiyyətli lider yetişdirməsidir. Ümummilli Liderin xalqa 1 oktyabr 2003-cü il tarixli müraciəti bugünkü zəfərlərimizin, uğurlarımızın başlanğıcı oldu. Həmin müraciətdə bu inam ifadə edilmişdi: “Üzümü Sizə - həmvətənlərimə tutaraq, qarşıdan gələn prezident seçkilərində prezidentliyə namizəd, mənim siyasi varisim, Yeni Azərbaycan Partiyası sədrinin birinci müavini İlham Əliyevi dəstəkləməyə çağırıram. O, yüksək intellektli, praqmatik düşüncəli, müasir dünya siyasətini və iqtisadiyyatını gözəl bilən, enerjili və təşəbbüskar bir şəxsiyyətdir. Sizi əmin edirəm ki, həm İlham Əliyev, həm də Yeni Azərbaycan Partiyası bundan sonra da xalqımızın ən layiqli övladlarını öz ətrafında sıx birləşdirərək Azərbaycan dövlətinin inkişafı və xalqımızın firavanlığı yolunda çox işlər görəcəklər. İnanıram ki, mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri Sizin köməyiniz və dəstəyinizlə İlham Əliyev başa çatdıra biləcək. Mən ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm.”
Son 20 ildən artıq dövrdə Heydər Əliyev siyasətinin Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsinin nəticələri göz qabağındadır. Onları sadalamaqla bitməz. Uğurlarımızın zirvəsində dayanan tarixi Zəfərimiz, ondan üç il sonra- 2023-cü ilin sentyabr ayında Silahlı Qüvvələrimizin həyata keçirdiyi bir günlük antiterror tədbirləri nəticəsində suverenliyimizin tam bərpa edilməsi, ölkəmizin həyatında yeni dövrün başlanması keçilən 20 illik yolun təqdimatıdır. Azərbaycan bu illər ərzində daha da gücləndi, qüdrətləndi, dünya birliyinin fəal üzvü olaraq sözünün imzası qədər əhəmiyyətli olduğunu təsdiqlədi. Artıq tarixin arxivinə atılan Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün möhkəm hüquqi baza formalaşdı.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin ən böyük arzusu Azərbaycanı bütöv görmək idi. Ulu Öndərin keçmiş məcburi köçkünlərlə görüşlərində söylədiyi “Arzu edirəm ki, sizinlə birlikdə gedək Şuşaya. Gedəcəyik, inanın ki, gedəcəyik. Şuşa Azərbaycanın gözüdür, hər bir azərbaycanlı üçün iftixar mənbəyidir. Şuşa bizim mədəniyyətimizin, tariximizin rəmzidir. Şuşa hamı üçün əzizdir. Amma təkcə Şuşa yox, Laçın dağları da əzizdir. Biz heç vaxt Laçınsız yaşaya bilmərik. Ağdam kimi gözəl bir şəhər, Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı, Kəlbəcərin o bulaqları, Kəlbəcərin o İsti suyu - biz onlarsız yaşaya bilmərik” fikirləri Qarabağ münaqişəsinin öz həllinin tapacağına, torpaqlarımızın işğaldan azad ediləcəyinə, soydaşlarımızın doğma yurd-yuvalarına qayıdacaqlarına inamdan irəli gəlirdi. Dövlət başçısı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Ümummilli Liderin arzusunu reallığa çevirdi və 8 noyabr 2020-ci il tarixində Şuşanın işğaldan azad edilməsi müjdəsini xalqa çatdırarkən böyük qürur hissi ilə ata vəsiyyətini yerinə yetirdiyini bildirdi: “Mən bu gün Ulu Öndər Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdim, onun ruhu qarşısında baş əydim. Ürəyimdə dedim, xoşbəxt adamam ki, ata vəsiyyətini yerinə yetirdim. Şuşanı azad etdik! Bu, böyük Qələbədir! Bu gün şəhidlərimizin, Ulu Öndərin ruhu şaddır! Gözün aydın olsun Azərbaycan! Gözünüz aydın olsun dünya azərbaycanlıları!”
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev bu günün gələcəyinə inanırdı. Hətta 44 günlük İkinci Qarabağ münaqişəsinin getdiyi günlərdə xarici mətbuata verdiyi müsahibələrin hər birində qələbəmizə böyük əminliyini ifadə edərək Azərbaycanın gələcəyini necə görmək istədiyini açıqladı. 1994-cü il Horadiz əməliyyatı, 2016-cı ilin Aprel döyüşləri və 2018-ci ilin Günnüt Zəfərindən sonra 2020-ci il sentyabrın 27-dən etibarən başlayan əks-hücum əməliyyatları Azərbaycanın hərbi qüdrətini bir daha göstərdi, yüksək döyüş bacarığını nümayiş etdirdi. Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanının rəhbərliyi ilə rəşadətli ordumuz cəmi 44 gün davam edən Vətən müharibəsində tarixi Zəfərimizlə 30 ilin işğalına son qoydu, tarixi ədaləti bərpa etdi. Bu gün həmin reallıqları fonunda qürurla ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin tam bərpa edilməsindən, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun dirçəlməsindən bəhs edirik. Azərbaycan Bayrağı Xankəndidə, Xocalıda, Xocavənddə dalğalanır. Soydaşlarımız mərhələ-mərhələ doğma yurd-yuvalarına qayıdaraq bu ərazilərə yeni nəfəs verirlər.
Heydər Əliyev Fondunun uğurlarının miqyası o qədər genişdir ki…
Azərbaycanın uğurlarında Heydər Əliyev Fondunun öz payı vardır. Yaranması Ulu Öndər Heydər Əliyevin doğum günü ilə üst-üstə düşən Fondun keçdiyi 20 ilik yolun təhlili belə bir ümumiləşdirməyə əsas verir ki, Vətən, torpaq sevgisi, azərbaycanşılıq ideologiyasının təbliğinə verilən önəm atılan addımlarda, uğurlu nəticələrdə özünün aydın ifadəsini tapır. Azərbaycan həqiqətlərinin, tariximizin, milli-mənəvi dəyərlərimizin, mədəniyyətimizin təbliğinə yönələn layihələrin hər biri Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun artmasında öz sözünü deyir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Fondun ölkə daxilində və onun hüdudlarından kənarda həyata keçirdiyi layihələrin miqyası geniş olmaqla yanaşı, çoxşaxəlidir.
Tarixi Zəfərimizdən sonrakı dövrün əsas çağırışı, hədəfi isə işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə bərpa-quruculuq işlərinin həyata keçirilməsi, soydaşlarımızın Böyük Qayıdışının təmin edilməsidir. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin və birinci xanım Mehriban Əliyevanın bu ərazilərə ardıcıl səfərlərinin hər biri Böyük Qayıdışın tezliklə tam şəkildə başa çatacağının müjdəsini verir. Yeni sosial obyektlərin açılışı, yaxud təməlqoyma mərasimlərinin keçirilməsi ilə yadda qalan bu səfərlər tarixi Zəfərimizin təqdimatlarıdır. Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə bu torpaqlarımızda tarixi və dini abidələrimizin bərpası, yenidən qurulması həyata keçirilir. Heydər Əliyev Fondunun təşkilatşılığı ilə “Xarıbülbül” musiqi festivalı və Vaqif Poeziya Günləri ənənələri bərpa edildi. Bu uğurların miqyası o qədər genişdir ki, onların tam sıralamasını təqdim etmək mümkün deyil. Heydər Əliyev Fondunun 20 ildə keçdiyi inkişaf yolu qarşıdakı dövrə daha böyük inamla baxmağa əsas verir.
Heydər Əliyev yolu hələ bundan sonra Azərbaycana daha möhtəşəm uğurlar qazandıracaq. Azərbaycan xalqının hələ neçə-neçə nəsli Ümummilli Liderin zəngin siyasi irsindən ölkəmizin inkişafı naminə faydalanacaq. Ulu Öndər Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətini fədakarlıq nümunəsi kimi dəyərləndirən dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin “O, hətta özü üçün ən çətin dövrlərdə, artıq son illərdə fiziki sağlamlığı əvvəlki kimi olmadığı dövrdə də hər zaman hər birimizə nümunə göstərirdi. Hər birimiz, o cümlədən mən onun sağlığında da və yoxluğunda da onun kriteriyalarına uyğun hərəkət etməyə çalışırıq. Bu gün bizi qabağa aparan məhz budur - onun xatirəsinə hədsiz hörmət və onun mirasına olan münasibət. Onun mirası da bu gün müstəqil Azərbaycandır” fikirləri bugünümüzün və gələcəyimizin ən mühüm çağırışıdır.
Vüqar Rəhimzadə,
Yeni Azərbaycan Partiyası Xətai rayon təşkilatının sədri, siyasi elmlər doktoru, professor
“Atamın yolu mənim üçün bir işıq yoludur. Onun siyasətini davam etdirmək mənim onun oğlu kimi və Prezident kimi borcumdur. Mən ilk dəfə Prezident seçiləndə andiçmə mərasimində dedim ki, Heydər Əliyev yolu ilə gedəcəyəm, bu yoldan dönməyəcəyəm və bu yolun Azərbaycan üçün yeganə yol olduğunu demişdim. Bütün sahələrdə - istər xarici siyasət sahəsində, istər iqtisadiyyat, sosial, o cümlədən Dağlıq Qarabağ məsələsində bu yola sadiqəm.”
Yazıma dövlət başçısı İlham Əliyevin 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsinin getdiyi dönəmdə Türkiyənin “TRT Haber” televiziya kanalına müsahibəsində söylədiyi bi fikirlərlə yol salmağım səbəbsiz deyil. Prezident İlham Əliyevin bu fikirlərinin davamı olaraq Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 88-ci ildönümü və Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətə başlamasının 7 illiyi münasibətilə keçirilən təntənəli mərasimdəki nitqində söylədiyi aşağıdakı sözlərini də qeyd etmək istərdim: “Müstəqilliyimizin ilk illərini xatırlayaq. Ölkəmizdə hökm sürən ağır böhranın müxtəlif səbəbləri var idi…Qısa söyləsəm, sanki biz işıqdan məhrum olmuşduq. Şəhərlərimizin işıqları söndüyü kimi, daxilimizdə də ümid çıraqlarımız sönmüşdü. İşığı, nuru, ümidi bizə Heydər Əliyev qaytardı. O, ölkəni böyük bəlalardan xilas etdi və Azərbaycan xalqına güvənərək yeni, müasir tariximizin ilk səhifələrini yazmağa başladı. 1993-cü ildə heç də hamı inanmırdı ki, gün gələcək və Heydər Əliyevin bütün arzuları, planları, ideyaları reallaşacaqdır. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, o, Azərbaycanın neft strategiyasını uğurla reallaşdırdı və onunla da gələcək qələbələrimizin, nailiyyətlərimizin təməlini qoydu. Bu gün böyük insan Heydər Əliyevin ömür yolu hər birimiz üçün xalqa, Vətənə xidmət etməyin rəmzinə çevrilib. Bu gün Onun ən sevimli kəlamlarından birini- “Mən fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam” kəlməsini təkrar edərək biz onun unudulmaz xatirəsi qarşısında baş əyirik.”
Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin Azərbaycan dövləti, xalqı qarşısındakı misilsiz xidmətlərinə işıq salan bu kimi fikirləri xeyli sayda sadalamaq olar. Bu fikirlər bugünümüzün reallıqları fonunda müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərinə, eyni zamanda, Ümummilli Liderin uğurlu siyasəti nəticəsində ölkəmizin haradan haraya gəlib çıxmasına baxışı əks etdirir. Təbii ki, bugünkü Azərbaycanı o illərin Azərbaycanı ilə müqayisə etmək mümkün deyil. Ulu Öndər Heydər Əliyev tarixi qayıdışı ilə yeni Azərbaycan qurdu və onun gələcəyinin parametrlərini müəyyənləşdirdi. Dahi şəxsiyyətin xidmətləri barədə söylənilən fikirlərin ümumiləşdirilmiş ifadəsi Onun özünün qeyd etdiyi “Nə qədər ki Azərbaycan var, mən də varam. Mən isə Azərbaycanda əbədi olacağam!” fikirləridir.
Xaos, anarxiya, özbaşınalıq və mənəm-mənəmlikdən boğaza yığılan xalq tələb edirdi ki…
Ulu Öndərin misilsiz xidmətlətindən bəhs edərkən ilk olaraq gözlərimiz önünə Onun xilaskarlıq missiyası gəlir. Ümummilli Lider 1993-cü ildə Azərbaycanın ən ağır günlərində xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıtdı və ölkəmizin həmin dövrün təhlükələrindən xilas etdi. Müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəyə rəhbərlik edənlərin səriştəsizliyi, idarəçilik qabiliyyətlərinin yoxluğu, kreslo uğrunda didişmələri Azərbaycanı müstəqilliyini itirmək, sonu görünməyən vətəndaş müharibəsi girdabına salmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qoymuşdu. 1992-ci ildə hakimiyyəti zor gücünə ələ keçirən bədnam AXC-Müsavat cütlüyünün bir illik hakimiyyəti dövründə ölkəmizi hansı faciələrlə, təhlükələrlə üz-üzə qoyduğu yaxın tariximizin qaranlıq səhifəsi kimi daim ürək ağrısı ilə vərəqlənir. Müstəqilliyini yenicə bərpa etmiş Azərbaycan öz şəxsi ambisiyalarının quluna çevrilən, korporativ maraqlarını dövlət maraqlarından üstün tutan yaramaz ünsürlərin yarıtmaz idarəçiliyi altında sürətlə uçuruma doğru gedirdi. Səriştəsiz rəhbərlik, getdikcə idarəolunmaz hal alan xaos, anarxiya, özbaşınalıq, cəbhədə yaranan gərgin vəziyyət həmin dövrün hər kəsin görüb hiss etdiyi və yaşadığı reallıqları idi. Ermənistan tərəfindən ərazilərimizin biri-birinin ardınca işğalı, xarici qüvvələrin təhriki ilə ayrı-ayrı bölgələrdə getdikcə daha təhlükəli xarakter alan separatçılıq və parçalanma meyillərinin baş qaldırması xalqın sabaha ümidini itirirdi. Xalq belə bir ağır durumdan yeganə çıxış yolunu bütün mənalı həyatı Vətənə, millətə şərəfli xidmət nümunəsi olan dahi siyasətçi, zəngim idarəetmə təcrübəsinə malik qüdrətli dövlət xadimi Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıtmasında görür, mövcud iqtidardan təkidlə bunu tələb edirdi. Təkidli tələb qarşısında aciz qalan və vəziyyətin daha da ağırlaşacağından qorxuya düşən AXC-Müsavat iqtidarının başsız “başbilənləri” məsuliyyətdən yayınmaq üçün biri-birinin ardınca vəzifələrindən istefa verməklə xalqı sakitləşdirməyə çalışırdılar. Bu addımın da bir nəticə vermədiyini, əksinə vəziyyətin getdikcə gərginləşdiyini görən “özündən bəylər” son nəticədə Ulu Öndər Heydər Əliyevi hakimiyyətə dəvət etməyə məcbur oldular. Vəziyyət ağırlaşdıqca xalq çıxış yolu axtarmağa başladı. Xalqımız əmin idi ki, Ulu Öndər Heydər Əliyev onların çağırışını cavabsız qoymaz, Azərbaycanın teleyinə biganə yanaşmaz. Buna görə ayağa qalxaraq xilaskarına - dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevə üz tutdu, Onu təkidlə hakimiyyətə dəvət etdi. Beləliklə, 1993-cü il iyunun 9-da Ulu Öndər Heydər Əliyev xalqın təkidli çağırışına səs verərək Naxçıvandan Bakıya qayıtdı.
Zamanın çağırışından yaranan partiya
Bu məqamda bir az əvvələ ekskurs edərək Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycanda ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışını şərtləndirən amillər sırasında mübaliğəsiz demək olar ki, öncül mövqeyə malik olan Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması dövrünə qısa nəzər salmaq istəyirəm. Çünki dövlət müstəqillimizin bərpası tarixindən bəhs edərkən həmin dövrün ən parlaq səhifələrindən birini təşkil edən, təşəkkül tapması və inkişafı bilavasitə Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı və fəaliyyəti bağlı olan Yeni Azərbaycan Partiyasının keçdiyi yolu təhlil etmək zərurəti yaranır. Bu baxımdan ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 90-cı illərin əvvəllərində hakimiyyətə qayıdışı ideyası ilə eyniyyət təşkil edir. Yuxarıda vurğuladığım kimi, müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəmizdə yaşanan durum Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışını zərurətə çevirdi. YAP-ın yaranması isə bu zərurətin əslində təşkilatlanma mərhələsi idi. Dövlət başçısı, Yeni Azərbaycan Partiyasının Sədri cənab İlham Əliyev partiyanın VII qurultayında bu mühüm məqamı xüsusi qeyd etdi ki, faktiki olaraq 1992-ci ilin noyabr ayı gənc ölkəmizin həyatında yeni bir mərhələyə yol açdı. Ondan sonra heç bir il keçməmiş – 1993-cü ilin oktyabr ayında Heydər Əliyev xalqın mütləq əksəriyyətinin dəstəyi ilə Prezident seçildi və ölkəmizin böhrandan çıxma prosesi artıq başladı: “Biz bu tarixi yaxşı bilməliyik. O tarixi yaşamayanlar isə bunu öyrənməlidirlər. Mən demişəm, bizim dərsliklərdə bu tarixlə bağlı geniş məlumat verilməlidir. O tarixin canlı şahidləri öz xatirələrini bölüşməlidirlər ki, bu tarix əbədi yaşasın. Bu müstəqillik tariximiz məhz ondan başladı, 1991-ci ilin oktyabrından yox.”
Ulu Öndər Heydər Əliyev hələ 1994-cü ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasının ikinci ildönümü münasibətilə keçirilən ümumrespublika müşavirəsində partiyanın yaranmasını zəruri edən səbəbləri açıqlayaraq bildirirdi: “Şübhəsiz ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması mənim adım ilə bağlıdır və bu, mənim iştirakımla olmuşdur. Lakin mən həmişə həqiqəti sevmişəm və həyatım da həqiqət üzərində qurulmuşdur. Buna görə də bildirmək istəyirəm ki, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması mənim təşəbbüsümlə olmayıbdır. Bu partiyanın yaranması Azərbaycanın demək olar əksər bölgələrində, şəhərlərində, rayonlarında, əmək kollektivlərində yaranan əhval-ruhiyyədən irəli gəlmiş bir hadisədir.” Xalqın böyük əksəriyyətinin istəyini ifadə edən, bu gün sonsuz qürur hissi ilə bəyan edirəm ki, sıralarında mənim də olduğum 91 nəfər ziyalının Ulu Öndər Heydər Əliyevə müraciəti Azərbaycanın bugünkü reallıqlarının əsası oldu. Həmin müraciətdə Ulu Öndərə xitabən bu inam ifadə edilirdi ki, yeni qüvvələrin öncülü, aparıcısı Sizin kimi şəxsiyyət olarsa, tezliklə müstəqil respublikamızın inkişaf istiqamətləri həm müəyyənləşdirilər, həm də uğurlu addımlar atılar.
Milli Qurtuluşdan Milli Zəfərə doğru…
Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışı çağdaş tariximizə sözün həqiqi mənasında, ölkəmizin taleyində dönüş anı kimi yazıldı. Bu gün haqlı olaraq Milli Qurtuluş Günü adlandırdığımız 1993-cü ilin 15 iyun tarixi müstəqillik tariximizin ən şərəfli səhifəsi, başqa sözlə ifadə etməli olsam qətiyyətli Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin müdrik rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqının İkinci Qarabağ müharibəsində tarixi Zəfərinə gedən yolun başlanğıcı oldu. Məhz həmin gün Azərbaycan dövlətinin sükanı arxasına keçən Ümummilli Lider ölkənin müstəqilliyini qorudu, respublikada tüğyan edən ictimai-siyasi böhranı aradan qaldırdı və dayanıqlı inkişafın təməlini qoydu. Müstəqilliyimizin dönməz xarakter alması, milli şüurun dirçəlişi, hər bir inkişafın təməl daşı kimi dəyərləndirilən iqtisadiyyatın inkişafı, iqtisadi və siyasi islahatların vəhdətinin təmin edilməsi, müstəqilliyimizin, suverenliyimizin qarantı olan ordu quruculuğu istiqamətində görülən işlər, informasiya mübarizəsində uğurlarımız və sair kimi bugünümüzə, gələcəyimizə xidmət edən uğurlu addımların hər biri həmin dövrün əsas mahiyyətini təşkil edir. Heç şübhəsiz, Azərbaycanın bugünkü inkişafı, tarixi zəfərləri üçün Ümummilli Liderə borcluyuq. Məhz Onun düşünülmüş və məqsədyönlü siyasəti nəticəsində Azərbaycan tərəqqi yoluna çıxdı, Ulu Öndərin hakimiyyətdə olduğu 1993-2003-cü illərdə möhkəm təməl formalaşdı. Bu gün müstəqil Azərbaycanda elə bir sahə yoxdur ki, onun inkişafında dahi şəxsiyyətin rolu olmasın. Bu reallığı da xüsusi qeyd etməliyəm ki, Ümummilli Lider hələ hakimiyyətinin birinci dövründə, həmçinin fəaliyyətinin Naxçıvan mərhələsində Azərbaycanın bugünü üçün mühüm işlər görmüşdü. Dahi şəxsiyyətin atdığı hər bir addımının, gördüyü işlərin təməlində Vətən, xalq, dövlət sevgisi dayanırdı. Ümummilli Liderimiz Azərbaycanı daim zirvələrdə görmək, Günəş kimi dünyaya doğmasını istədi və gələcəyə xidmət edən uğurlu siyasəti ilə bu məqsədlərinə nail oldu.
“Əsrin müqaviləsi” Azərbaycanın əsrlərə bərabər 30 illik inkişaf yolunun bələdçisidir
1994-cü il 12 may tarixində Ermənistanla atəşkəs sazişinin, onun ardınca həmin ilin 20 sentyabrında “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması Azərbaycanın bütün sahələrdə inkişafına yol açdı. İqtisadi müstəqilliyimizin təmin edilməsi ölkəmizin siyasi mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Heç də təsadüfi deyil ki, müəllifi Ulu Öndər Heydər Əliyev olan və bu gün Prezident İlham Əliyevin müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq yaradıcılıqla təkmilləşdirdiyi neft strategiyasının uğurlarını Azərbaycan xalqı bütün sahələrdə hiss edir. Bu baxımdan ki, neft gəlirlərinin idarə edilməsində şəffaflıq kriteriyalarını qorumaq məqsədilə 1999-cu ildə Ümummilli Liderin Fərmanı ilə yaradılan Dövlət Neft Fondu ölkəmizin hərtərəfli inkişafına xidmət edən mühüm sosial-iqtisadi layihələrin icrasını təmin edir. Müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, yüksək rifahının təmin edilməsi prioritet məsələ idi. Ümummilli Lider bildirirdi ki, neft Azərbaycanın ən böyük sərvəti olub, xalqa, özü də təkcə indiki nəslə deyil, həm də gələcək nəsillərə mənsubdur.
Demokratiya prinsiplərinə sadiqlik uğurlarımızın rəhnidir
Ölkəmizdə iqtisadi və siyasi islahatların vəhdətinin təmin edilməsi uğurlarımızın davamlılığında əhəmiyyətli rol oynadı. İlk gündən hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu yolunu tutan Azərbaycan demokratik təsisatların yaradılması istiqamətində atdığı addımlarla diqqətdə oldu. İnsan hüquqlarının qorunması dövlət siyasətimizin əsasını təşkil etdi. Azad mətbuatın inkişafı, çoxpartiyalı sistemin yaradılması, seçkilərin demokratik, şəffaf, beynəlxalq standartlara uyğun keçirilməsi üçün zəruri addımlar atıldı. Ulu Öndər Heydər Əliyev bildirirdi ki, demokratiya bizim strateji kursumuzun əsas mahiyyətini təşkil edir. Azərbaycan demokratiya yolu ilə gedir və gedəcək. Heç bir qüvvə bizi bu yoldan döndərə bilməz. Milli Konstitusiyamızın bütün maddələrində insan amilinə diqqət, dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsi üçün vətəndaşların üzərinə düşən vəzifələr tam aydınlığı ilə müəyyənləşdirildi. Şərqdə ilk dəfə olaraq Azərbaycanda ölüm hökmünün ləğv olunması, Amnistiya aktları və əfv Fərman və sərəncamları ilə azadlıqdan məhrum edilmiş minlərlə məhbusun cəzasının çəkilməmiş hissəsindən azad olunması beynəlxalq arenada insan amilinə diqqətin nümunəsi kimi dəstəkləndi. Ulu Öndər Heydər Əliyevin Fərmanı əsasında mətbuatın üzərində senzuranın ləğvi azad, müstəqil mətbuatın formalaşmasında həlledici rol oynadı. 1998-ci ilin 6 avqustunda “Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” Fərmanın imzalanması ilə ölkə mətbuatının inkişafında yeni bir mərhələnin başlanğıcı qoyuldu.
Bu gün cahanşümul qələbələri ilə dünyaya səs salan müzəffər ordumuzun bünövrəsini Ulu Öndər qoymuşdur
Müharibə şəraitində yaşayan Azərbaycanda iqtisadiyyatla yanaşı, ordu quruculuğuna da xüsusi diqqətin göstərilməsi vacib məqamlardan idi və heç də təsadüfi deyildi ki, Ulu Öndər bu sahədə də mühüm addımlar atdı. Öncə bu reallığı qeyd edək ki, hakimiyyətinin birinci dövründə Azərbaycanın müstəqil gələcəyini düşünərək hərbi kadrların yetişdirilməsi məqsədilə Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi liseyin yaradılması dahi şəxsiyyətin atdığı addımlar sırasında oldu. Hazırda orduda xidmət edən zabitlərin böyük əksəriyyəti həmin liseyin yetirmələridir. Ümummilli Lider müstəqillik dövründə ordu quruculuğunu prioritet sahə kimi öndə saxlayaraq Silahlı Qüvvələrin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, beynəlxalq standartlara cavab verməsi üçün zəruri işlər gördü. Ulu Öndərin Fərmanı ilə 26 İyun tarixinin Silahlı Qüvvələr Günü kimi təsis edilməsi bu sahəyə diqqətin bariz nümunəsi oldu. Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyev belə bir çağırışı səsləndirirdi ki, sülh danışıqlarını cəsarətlə aparmaq üçün güclü ordu olmalıdır. Ən yüksək tribunalardan sülh danışıqlarının səmərə verməyəcəyi təqdirdə hərb yolunun istisna edilməməsi barədə Ulu Öndərin səsləndirdiyi bəyanatlar Azərbaycan Ordusunun gücünə, qüdrətinə əsaslandı. 1994-cü ildə Azərbaycan Ordusunun həyata keçirdiyi uğurlu Horadiz əməliyyatı hərb tariximizin qürurverici səhifələrdəndir. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 1994-cü il yanvarın 5-dən 6-na keçən gecə həyata keçirdiyi uğurlu əməliyyat nəticəsində Füzuli rayonunun 20 Arazboyu kəndi, Horadiz qəsəbəsi və Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndi işğaldan azad edildi. Ordumuz həmin döyüşlərdə düşmənə öz gücünü göstərdi. Ümummilli Liderin rəhbərliyi ilə Horadiz və işğaldan azad olunmuş digər yaşayış məntəqələrində infrastrukturun bərpasına başlanıldı. Xalqımız Azərbaycan Ordusunun 1994-cü ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılan qələbənin sevincini 22 il sonra yenidən yaşadı. 2016-cı ilin Aprel döyüşlərində yüksək strateji əhəmiyyətə malik Lələtəpə və Talış yüksəklikləri düşməndən azad edildi. 2018-ci ilin mayında isə Naxçıvanda 11 min hektara yaxın ərazini və Şərur rayonunun Günnüt kəndini işğaldan azad edən ordumuz bir daha sübut etdi ki, öz şərəfli misiyasını yerinə yetirmək gücündədir.
Bütün dünyada Azərbaycan deyəndə Heydər Əliyev, Heydər Əliyev deyəndə isə Azərbaycan göz önünə gəlir
Ümummilli Lider müstəqil Azərbaycan dövlətinin sükanı arxasına keçdiyi ilk gündən uğurlu xarici siyasət kursunun müəyyənləşdirilib həyata keçirilməsiniən mühüm vəzifələrdən biri qarşıya qoyurdu. Bu baxımdan dahi liderin ayrıl-ayrı dövlətlərlə ikitərəfli və çoxtərəfli çərçivədə əlaqələrin qurulması, nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarda təmsilçilik istiqamətində atdığı addımları xüsusi qeyd etməliyik. Məhz Ulu Öndərin bu siyasəti nəticəsində çox qısa müddətdə Azərbaycan yeni dostlar, tərəfdaşlar qazandı. Beynəlxalq təşkilatlarla qurulan əlaqələr həqiqətlərimizin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında növbəti tribunalar oldu. Real faktlara, tarixi həqiqətlərə əsaslanan təbliğatımız sayəsində erməni yalanları ifşa olundu, müstəqilliyimizin bərpasının ilk illərində ölkəmiz haqqında məlumatsızlığın yol açdığı informasiya blokadası aradan götürüldü. Ümummilli Liderin xarici ölkələrə elə bir səfəri olmadı ki, Qarabağ həqiqətləri, münaqişənin əsl mahiyyəti müzakirə mövzusu olmasın. Ulu Öndər hakimiyyətə qayıdışının ilk günündən bu çağırışı etdi ki, harada yaşamasından asılı olmayaraq bütün dünya azərbaycanlılarının bir amal-azərbaycançılıq ideyası ətrafında birləşməsi əsasdır. Biz bu istiqamətdə atılan uğurlu addımların nəticəsini 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığımız tarixi Zəfərimizdə gördük.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin dövlətimiz, xalqımız qarşısındakı xidmətlərinin miqyası o qədər böyükdür ki, heç şübhəsiz onları bir yazıda əhatə etmək qeyri-mümkündür. Azərbaycanın bu gün bütün dünyaya səs salan möhtəşəm nailiyyətlərinin əsasını qoymuş dahi rəhbərin Vətənimiz, xalqımız, dövlətimiz qarşısında misilsiz xidmətlərini özündə əks etdirən və gələcək nəsillər üçün zəngin mənbə olacaq xeyli sayda kitablar nəşr olunub. İllər keçdikcə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xidmətlərinin böyüklüyünü təsdiqləyən daha yeni-yeni nəşrlər çap olunur, məqalələr yazılır, elmi araşdırmalar aparılır. Ötən il Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Azərbaycanda “Heydər Əliyev İli” elan edildi. “Heydər Əliyev İli” dahi şəxsiyyətin cild-cild kitablara sığmayan misilsiz xidmətlərini nəinki Vətəni Azərbaycanda, bütövlükdə dünya miqyasında indiki və gələcək nəsillərə çatdırmaq üçün geniş imkanlar yaratdı. Dövlət başçısı İlham Əliyevin Ulu Öndərin 100 illiyi münasibətilə ötən ilin 10 may tarixində Qarabağın taçı, mədəniyyət paytaxtımız Şuşadan xalqa müraciəti hər birimizi qürurlandırdı. Bu müraciət Heydər Əliyev yolunun Azərbaycana qazandırdığı reallıqların öyrənilməsi üçün zəngin mənbə oldu. Həmin müraciətində Müzəffər Ali Baş Komandan böyük qürur hissi ilə qeyd etdi ki, Ulu Öndər Heydər Əliyevin ən böyük arzusu Şuşanı, Qarabağı və Zəngəzuru azad görmək idi. Biz Onun və bütün Azərbaycan xalqının, bütün dünya azərbaycanlılarının arzusunu çin etdik.
“Mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri…”
Ulu Öndər Heydər Əliyevin xalqımız və dövlətçiliyimiz qarşısında ən böyük xidmətlərindən biri sonrakı dövrdə də Azərbaycanın tərəqqi yolunda əmin addımlarla irəliləməsini təmin edəcək layiqli varis, qətiyyətli lider yetişdirməsidir. Ümummilli Liderin xalqa 1 oktyabr 2003-cü il tarixli müraciəti bugünkü zəfərlərimizin, uğurlarımızın başlanğıcı oldu. Həmin müraciətdə bu inam ifadə edilmişdi: “Üzümü Sizə - həmvətənlərimə tutaraq, qarşıdan gələn prezident seçkilərində prezidentliyə namizəd, mənim siyasi varisim, Yeni Azərbaycan Partiyası sədrinin birinci müavini İlham Əliyevi dəstəkləməyə çağırıram. O, yüksək intellektli, praqmatik düşüncəli, müasir dünya siyasətini və iqtisadiyyatını gözəl bilən, enerjili və təşəbbüskar bir şəxsiyyətdir. Sizi əmin edirəm ki, həm İlham Əliyev, həm də Yeni Azərbaycan Partiyası bundan sonra da xalqımızın ən layiqli övladlarını öz ətrafında sıx birləşdirərək Azərbaycan dövlətinin inkişafı və xalqımızın firavanlığı yolunda çox işlər görəcəklər. İnanıram ki, mənim axıra çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri Sizin köməyiniz və dəstəyinizlə İlham Əliyev başa çatdıra biləcək. Mən ona özüm qədər inanıram və gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm.”
Son 20 ildən artıq dövrdə Heydər Əliyev siyasətinin Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsinin nəticələri göz qabağındadır. Onları sadalamaqla bitməz. Uğurlarımızın zirvəsində dayanan tarixi Zəfərimiz, ondan üç il sonra- 2023-cü ilin sentyabr ayında Silahlı Qüvvələrimizin həyata keçirdiyi bir günlük antiterror tədbirləri nəticəsində suverenliyimizin tam bərpa edilməsi, ölkəmizin həyatında yeni dövrün başlanması keçilən 20 illik yolun təqdimatıdır. Azərbaycan bu illər ərzində daha da gücləndi, qüdrətləndi, dünya birliyinin fəal üzvü olaraq sözünün imzası qədər əhəmiyyətli olduğunu təsdiqlədi. Artıq tarixin arxivinə atılan Qarabağ münaqişəsinin həlli üçün möhkəm hüquqi baza formalaşdı.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin ən böyük arzusu Azərbaycanı bütöv görmək idi. Ulu Öndərin keçmiş məcburi köçkünlərlə görüşlərində söylədiyi “Arzu edirəm ki, sizinlə birlikdə gedək Şuşaya. Gedəcəyik, inanın ki, gedəcəyik. Şuşa Azərbaycanın gözüdür, hər bir azərbaycanlı üçün iftixar mənbəyidir. Şuşa bizim mədəniyyətimizin, tariximizin rəmzidir. Şuşa hamı üçün əzizdir. Amma təkcə Şuşa yox, Laçın dağları da əzizdir. Biz heç vaxt Laçınsız yaşaya bilmərik. Ağdam kimi gözəl bir şəhər, Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadlı, Kəlbəcərin o bulaqları, Kəlbəcərin o İsti suyu - biz onlarsız yaşaya bilmərik” fikirləri Qarabağ münaqişəsinin öz həllinin tapacağına, torpaqlarımızın işğaldan azad ediləcəyinə, soydaşlarımızın doğma yurd-yuvalarına qayıdacaqlarına inamdan irəli gəlirdi. Dövlət başçısı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Ümummilli Liderin arzusunu reallığa çevirdi və 8 noyabr 2020-ci il tarixində Şuşanın işğaldan azad edilməsi müjdəsini xalqa çatdırarkən böyük qürur hissi ilə ata vəsiyyətini yerinə yetirdiyini bildirdi: “Mən bu gün Ulu Öndər Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdim, onun ruhu qarşısında baş əydim. Ürəyimdə dedim, xoşbəxt adamam ki, ata vəsiyyətini yerinə yetirdim. Şuşanı azad etdik! Bu, böyük Qələbədir! Bu gün şəhidlərimizin, Ulu Öndərin ruhu şaddır! Gözün aydın olsun Azərbaycan! Gözünüz aydın olsun dünya azərbaycanlıları!”
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev bu günün gələcəyinə inanırdı. Hətta 44 günlük İkinci Qarabağ münaqişəsinin getdiyi günlərdə xarici mətbuata verdiyi müsahibələrin hər birində qələbəmizə böyük əminliyini ifadə edərək Azərbaycanın gələcəyini necə görmək istədiyini açıqladı. 1994-cü il Horadiz əməliyyatı, 2016-cı ilin Aprel döyüşləri və 2018-ci ilin Günnüt Zəfərindən sonra 2020-ci il sentyabrın 27-dən etibarən başlayan əks-hücum əməliyyatları Azərbaycanın hərbi qüdrətini bir daha göstərdi, yüksək döyüş bacarığını nümayiş etdirdi. Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanının rəhbərliyi ilə rəşadətli ordumuz cəmi 44 gün davam edən Vətən müharibəsində tarixi Zəfərimizlə 30 ilin işğalına son qoydu, tarixi ədaləti bərpa etdi. Bu gün həmin reallıqları fonunda qürurla ərazi bütövlüyümüzün və suverenliyimizin tam bərpa edilməsindən, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun dirçəlməsindən bəhs edirik. Azərbaycan Bayrağı Xankəndidə, Xocalıda, Xocavənddə dalğalanır. Soydaşlarımız mərhələ-mərhələ doğma yurd-yuvalarına qayıdaraq bu ərazilərə yeni nəfəs verirlər.
Heydər Əliyev Fondunun uğurlarının miqyası o qədər genişdir ki…
Azərbaycanın uğurlarında Heydər Əliyev Fondunun öz payı vardır. Yaranması Ulu Öndər Heydər Əliyevin doğum günü ilə üst-üstə düşən Fondun keçdiyi 20 ilik yolun təhlili belə bir ümumiləşdirməyə əsas verir ki, Vətən, torpaq sevgisi, azərbaycanşılıq ideologiyasının təbliğinə verilən önəm atılan addımlarda, uğurlu nəticələrdə özünün aydın ifadəsini tapır. Azərbaycan həqiqətlərinin, tariximizin, milli-mənəvi dəyərlərimizin, mədəniyyətimizin təbliğinə yönələn layihələrin hər biri Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun artmasında öz sözünü deyir. Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Fondun ölkə daxilində və onun hüdudlarından kənarda həyata keçirdiyi layihələrin miqyası geniş olmaqla yanaşı, çoxşaxəlidir.
Tarixi Zəfərimizdən sonrakı dövrün əsas çağırışı, hədəfi isə işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə bərpa-quruculuq işlərinin həyata keçirilməsi, soydaşlarımızın Böyük Qayıdışının təmin edilməsidir. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin və birinci xanım Mehriban Əliyevanın bu ərazilərə ardıcıl səfərlərinin hər biri Böyük Qayıdışın tezliklə tam şəkildə başa çatacağının müjdəsini verir. Yeni sosial obyektlərin açılışı, yaxud təməlqoyma mərasimlərinin keçirilməsi ilə yadda qalan bu səfərlər tarixi Zəfərimizin təqdimatlarıdır. Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə bu torpaqlarımızda tarixi və dini abidələrimizin bərpası, yenidən qurulması həyata keçirilir. Heydər Əliyev Fondunun təşkilatşılığı ilə “Xarıbülbül” musiqi festivalı və Vaqif Poeziya Günləri ənənələri bərpa edildi. Bu uğurların miqyası o qədər genişdir ki, onların tam sıralamasını təqdim etmək mümkün deyil. Heydər Əliyev Fondunun 20 ildə keçdiyi inkişaf yolu qarşıdakı dövrə daha böyük inamla baxmağa əsas verir.
Heydər Əliyev yolu hələ bundan sonra Azərbaycana daha möhtəşəm uğurlar qazandıracaq. Azərbaycan xalqının hələ neçə-neçə nəsli Ümummilli Liderin zəngin siyasi irsindən ölkəmizin inkişafı naminə faydalanacaq. Ulu Öndər Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətini fədakarlıq nümunəsi kimi dəyərləndirən dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin “O, hətta özü üçün ən çətin dövrlərdə, artıq son illərdə fiziki sağlamlığı əvvəlki kimi olmadığı dövrdə də hər zaman hər birimizə nümunə göstərirdi. Hər birimiz, o cümlədən mən onun sağlığında da və yoxluğunda da onun kriteriyalarına uyğun hərəkət etməyə çalışırıq. Bu gün bizi qabağa aparan məhz budur - onun xatirəsinə hədsiz hörmət və onun mirasına olan münasibət. Onun mirası da bu gün müstəqil Azərbaycandır” fikirləri bugünümüzün və gələcəyimizin ən mühüm çağırışıdır.
Vüqar Rəhimzadə,
Yeni Azərbaycan Partiyası Xətai rayon təşkilatının sədri, siyasi elmlər doktoru, professor
