Azərbaycan Mətbuat Şurasının Etika Komissiyası tərəfindən bildirilib ki, Azərbaycanın televiziya məkanında teleaparıcıların ümumi normaları pozması halları artıb.
Bu halların qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?
Bununla bağlı media eksperti Azər Həsrət Demokrat.az-a açıqlama verib.
O qeyd edib ki, televiziya kanallarında bəzi aparıcılar milli-mənəvi dəyərləri ayaq altına atır:
“Onlar etik normaları davamlı şəkildə pozur, böyük-kiçik bilmədən çığıraraq, bağıraraq, hətta insanları, tamaşaçıları aşağılayaraq verilişlər aparırlar. Əlbəttə ki, bunun qarşısı alınmalıdır, buna bir dur deyən olmalıdır. Hər şeydən əvvəl televiziya kanallarının özləri, onların rəhbərliyi, efirə buraxdıqları aparıcıların tərbiyyəsi, əxlaqı ilə bağlı araşdırma aparmalıdırlar. Elə etmək lazımdır ki, təsadüfi adamlar efirə çıxmasın. Əgər televiziya kanallarının rəhbərləri bunu uyğun şəkildə etmirsə, Audiovizual Şura bu məsələ ilə məşğul olmalıdır. Daimi müşahidə aparmalı, belə hallar aşkar olunanda xəbərdarlıq, cərimə və s. tətbiq etməlidir. Yəni, efir öz başına buraxıla bilməz, efirə təsadüfi adamlar çıxa bilməz. Efirdə həddini və ədəbini bilməyən adamlar aparıcılıq edə bilməz, bunu anlamaq çətin olmamalıdır. Bəzən televiziyadan olan həmkarlarımız deyir ki, xüsusən də bu ucuz xalq arasında bozbaş dediyimiz verilişləri ona görə efirə veririk ki, çoxları ona baxır. Biz də bunun hesabına reklam gəlirləri əldə edirik, işçilərimizə əməkhaqqı veririk”.
Ekspert diqqətə çatdırıb ki, bu sadəcə olaraq məsələnin bir tərəfidir:
“Digər tərəfi odur ki, daha səviyyəli, daha ədəbli verilişlərlə də tamaşaçının könlündə taxt qurmaq olar və çoxlu pul da qazanmaq mümkündür. Bunun örnəkləri də yox deyil. Misal üçün, İTV-də"Ötən günlər" televiziya verilişi var. Çox gözəl verilişdir. Və burada bayağı heç nə yoxdur. Əksinə, çox yüksək səviyyəli intelektual bir verilişdir. Yəni, bu cür verilişlərin də baxanı həddən artıq çoxdur. Demək istədiyim odur ki, tamaşaçı qəlbini belə verilişlərlə də fəth etmək olar. Yəni, aşağı enmədən nisbətən yuxarı səviyyədə qalıb geniş auditoriya qazanmaq mümkündür. Aşağı enərək auditoriyanın yaxud da tamaşaçıların zövqünü korlamağa hesablanan verilişlər isə bir mənalı şəkildə efirdən yığışdırılmalıdır. Çünki o verilişlər yetişməkdə olan nəslin həyat tərzini, xarakterini müəyyənləşdirir. Bizə o cür həyat tərzinə, xarakterə sahib gələcək lazımdırmı? Təbii ki, lazım deyil. Ona görə də Audiovizual Şura ciddi tədbirlər görməlidir. Digər tərəfdən də televiziya kanallarının maddi bazasının möhkəmləndirilməsi üçün dövlət, düşünürəm ki, əlavə maliyyə də ayırmalıdır. Çünki televiziya kanallarının rəhbərləri, yaxud da ki, onların vəzifəli şəxsləri bir qayda olaraq maliyyə azlığından şikayətlənirlər və məcbur qalıb belə verilişləri efirə buraxdıqlarını deyirlər. O bəhanələri kəsmək üçün dövlət hər halda müəyyən məbləğdə maddi yardım etməlidir ki, televiziya kanalları heç olmasa bir keçid dövrü üçün ayaqda dura bilsinlər, özlərini toparlasınlar və normal televiziya fəaliyyəti göstərməyə alışa bilsinlər”.
Leyla Turan
Demokrat.az
Bu halların qarşısını almaq üçün nə etmək lazımdır?
Bununla bağlı media eksperti Azər Həsrət Demokrat.az-a açıqlama verib.
O qeyd edib ki, televiziya kanallarında bəzi aparıcılar milli-mənəvi dəyərləri ayaq altına atır:
“Onlar etik normaları davamlı şəkildə pozur, böyük-kiçik bilmədən çığıraraq, bağıraraq, hətta insanları, tamaşaçıları aşağılayaraq verilişlər aparırlar. Əlbəttə ki, bunun qarşısı alınmalıdır, buna bir dur deyən olmalıdır. Hər şeydən əvvəl televiziya kanallarının özləri, onların rəhbərliyi, efirə buraxdıqları aparıcıların tərbiyyəsi, əxlaqı ilə bağlı araşdırma aparmalıdırlar. Elə etmək lazımdır ki, təsadüfi adamlar efirə çıxmasın. Əgər televiziya kanallarının rəhbərləri bunu uyğun şəkildə etmirsə, Audiovizual Şura bu məsələ ilə məşğul olmalıdır. Daimi müşahidə aparmalı, belə hallar aşkar olunanda xəbərdarlıq, cərimə və s. tətbiq etməlidir. Yəni, efir öz başına buraxıla bilməz, efirə təsadüfi adamlar çıxa bilməz. Efirdə həddini və ədəbini bilməyən adamlar aparıcılıq edə bilməz, bunu anlamaq çətin olmamalıdır. Bəzən televiziyadan olan həmkarlarımız deyir ki, xüsusən də bu ucuz xalq arasında bozbaş dediyimiz verilişləri ona görə efirə veririk ki, çoxları ona baxır. Biz də bunun hesabına reklam gəlirləri əldə edirik, işçilərimizə əməkhaqqı veririk”.
Ekspert diqqətə çatdırıb ki, bu sadəcə olaraq məsələnin bir tərəfidir:
“Digər tərəfi odur ki, daha səviyyəli, daha ədəbli verilişlərlə də tamaşaçının könlündə taxt qurmaq olar və çoxlu pul da qazanmaq mümkündür. Bunun örnəkləri də yox deyil. Misal üçün, İTV-də"Ötən günlər" televiziya verilişi var. Çox gözəl verilişdir. Və burada bayağı heç nə yoxdur. Əksinə, çox yüksək səviyyəli intelektual bir verilişdir. Yəni, bu cür verilişlərin də baxanı həddən artıq çoxdur. Demək istədiyim odur ki, tamaşaçı qəlbini belə verilişlərlə də fəth etmək olar. Yəni, aşağı enmədən nisbətən yuxarı səviyyədə qalıb geniş auditoriya qazanmaq mümkündür. Aşağı enərək auditoriyanın yaxud da tamaşaçıların zövqünü korlamağa hesablanan verilişlər isə bir mənalı şəkildə efirdən yığışdırılmalıdır. Çünki o verilişlər yetişməkdə olan nəslin həyat tərzini, xarakterini müəyyənləşdirir. Bizə o cür həyat tərzinə, xarakterə sahib gələcək lazımdırmı? Təbii ki, lazım deyil. Ona görə də Audiovizual Şura ciddi tədbirlər görməlidir. Digər tərəfdən də televiziya kanallarının maddi bazasının möhkəmləndirilməsi üçün dövlət, düşünürəm ki, əlavə maliyyə də ayırmalıdır. Çünki televiziya kanallarının rəhbərləri, yaxud da ki, onların vəzifəli şəxsləri bir qayda olaraq maliyyə azlığından şikayətlənirlər və məcbur qalıb belə verilişləri efirə buraxdıqlarını deyirlər. O bəhanələri kəsmək üçün dövlət hər halda müəyyən məbləğdə maddi yardım etməlidir ki, televiziya kanalları heç olmasa bir keçid dövrü üçün ayaqda dura bilsinlər, özlərini toparlasınlar və normal televiziya fəaliyyəti göstərməyə alışa bilsinlər”.
Leyla Turan
Demokrat.az
