Dostlarımızı, düşmənlərimizi və ümidlərimizi doğrultmayanları tanıyaq — ARAŞDIRMA

MARAQLI 29 okt 2020, 00:05

Dağlıq Qarabağdakı münaqişə Rusiya və ABŞ mediasında balanslı şəkildə işıqlandırılır, nəşrlər eyni yanaşma nümayiş etdirir. Fransız nəşrləri isə ermənipərəst mövqedədir.

 

Demokrat.az-ın məlumatına görə, "Lexis Nexis"in RİA Novosti üçün hazırladığı Dağlıq Qarabağdakı vəziyyətin mediada işıqlandırılmasına dair araşdırmada belə deyilir.

 

Analitiklər bir ay müddətində Qarabağdakı münaqişə ilə bağlı dünya mediasında yer alan xəbərləri araşdırıblar. 


Münaqişə ilə bağlı ən fəal insanlar Rusiyadadır. Burada bir ayda 82 mindən çox məlumat yer alıb. İkinci yerdə ABŞ (təxminən 27 min), ardından Avropa ölkələri - Böyük Britaniya (təxminən 15 min), Almaniya (təxminən 12 900) və Fransa (təxminən 6 min) altıncı yeri Türkiyə tutur (2.2 mindən çox). Qazaxıstan son yerdə - 145. 

 

Tədqiqat müəllifləri Rusiya KİV-lərinin "Qarabağdakı münaqişə tərəflərinə qarşı balanslı və bərabər yanaşma nümayiş etdirdiyini" yazır. Belə ki, Rusiyada nəşrlərin əksəriyyəti (91%) bitərəfdir. Rusiya və Fransa ilə birlikdə ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədri olan ABŞ-da Dağlıq Qarabağdakı münaqişə, ölkədəki seçkilərə, pandemiya, Sudan və İsrail ətrafındakı vəziyyətə nisbətdə mətbuat üçün prioritet deyil. 

 

"ABŞ tərəfinin mövqeyi kifayət qədər təmkinlidir. Münaqişənin ilk günlərindən rəsmi Vaşinqton tərəfləri hərbi əməliyyatları dayandırmağa və sülh danışıqlarını bərpa etməyə çağırıb. Ancaq Rusiya bərabərhüquqlu olmağa davam etsə belə, ABŞ-ın mövqeyi erməni tərəfinin maraqlarının xeyrinə dəyişə bilər” - deyə tədqiqat müəllifləri yazırlar. Eyni zamanda, ABŞ mediasında tez-tez Ermənistan üçün müsbət (8%) olan məqalələrə rast gəlmək olar, halbuki Azərbaycan üçün müsbət olanlar yox dərəcəsindədir. Münaqişə ilə bağlı məlumatların əksəriyyəti 90 faizi isə bitərəfdir. 

 

Fransız mediası ermənipərəst mövqe tutur. Təhlil olunan media hesabatlarında 42 faizində Azərbaycanla əlaqədar tənqidi və mənfi hallar müşhidə edilir. Nəşrlərin 58% -i bitərəf kimi təsnif edilə bilər, Fransa mediasında praktik olaraq Ermənistana qarşı bir tənqid yoxdur. Araşdırmanın müəllifləri yazır ki, münaqişədə Azərbaycan tərəfi  əsasən Türkiyə mediası tərəfindən dəstəklənir.  Ermənistanın tənqidi məlumatlar  46 faizində yer alır, 47 faizində Azərbaycana dəstək ifadə edilir. İngiltərə və Almaniya mediası bitərəfdir. Çin mediası da təmkinli bir mövqedədir. Araşdırma müəllifləri Çin KİV-lərinin xəbərlərində Rusiya Federasiyası və Türkiyənin münaqişə ilə əlaqəli fəaliyyətlərinə çox diqqət yetirildiyini yazırlar. 

 

İran KİV-lərindəki əksər nəşrlər də bitərəfdir, Azərbaycanı tənqid edənlər 8 faiz,  Ermənistanı tənqid edənlər 9 faizdir.

 

İsrailin bir sıra KİV-ləri ölkənin Qarabağdakı münaqişədə bitərəf müşahidəçi ola bilməyəcəyini, çünki Azərbaycanın strateji müttəfiqi olduğunu yazırlar. Araşdırmanın müəllifləri qeyd edir ki, İsrailin həm İrəvan, həm də Bakı ilə əlaqələri olmasına baxmayaraq, daha çox Ermənistan haqqında tənqidi materiallar verilir. Beləliklə, Ermənistanı tənqid etmək İsrail mediasında daha çox yayılmışdır.  Azərbaycana qarşı mənfi yanaşma 4 faiz, Ermənistana isə 34 faiz.

 

Postsovet məkanında Qazaxıstan davamlı olaraq sülh yolu ilə həll olunmağın tərəfdarıdır. Bu ölkədə nəşrlərin əksəriyyəti bitərəfdir. Gürcüstan mediası həm Ermənistanı, həm də Azərbaycanı eyni dərəcədə tənqid edir (hər biri 8%), bununla belə əksər xəbərlər (84%) bitərəfdir. Münaqişənin böyüməsindən sonra Ukrayna mətbuatı Bakının tərəfini tutdu. "Kiyevin mövqeyi yalnız həmrəylik hissi ilə deyil, həm də Ukrayna-Türkiyə münasibətlərinin yaxın təbiəti ilə izah olunur. Həm də Ukrayna mediası fəal şəkildə Qarabağ və Donbas arasında paralellər aparır" yazır. Ukrayna nəşrlərində, materialların 30% -də Ermənistana mənfi münasibət var, təxminən eyni dərəcədə - 31 faizində Azərbaycana dəstək hiss olunur.

DİGƏR XƏBƏRLƏR

XƏBƏR LENTİ
Top