Postmünaqişə dövrünün reallıqları nələrdir? — Prezidentin çıxışından əsas tezislər

SİYASİ 13 apr 2022, 12:42
Prezident İlham Əliyev aprelin 12-də bu ilin birinci rübünün yekunlarına həsr olunmuş müşavirədə olduqca mühüm məsələlərə toxundu. Dövlət başçısının Azərbaycan - Avropa İttifaqı arasındakı əlaqələrdən danışması bir neçə mühüm istiqamətdə xüsusilə diqqət çəkir.

Postmünaqişə dövründə Azərbaycanın beynəlxalq təşkilatlarla fəal və ciddi əməkdaşlıq məsələlərindən danışan Prezident İ.Əliyevin fikirlərindən çıxarışlar:

-  “Avropa İttifaqı da postmünaqişə dövrünün reallıqlarını qəbul etmişdir…”

Heç şübhəsiz, beynəxalq təşkilatların, eləcə də Aİ-nin qəbul etdiyi postmünaqişə dövrünün yeni və ədalətli reallıqlarını Azərbaycanın yaradıb. Azərbaycan uzun illərdir dünyada hökm sürən “Kim güclüdürsə (halbuki Ermənistan Azərbaycandan dəfələrlə zəifdir - qlobal konteksdə olan bu prinsip), o da haqlıdır” prinsipini yeni və ədalətli prinsiplə əvəzlədi: “Kim haqlıdırsa, o da gücldür!”. Aİ-nin Azərbaycanla Ermənistan arasında müsbət təşəbbüslərlə çıxış etməsini bu təşkilatın BMT-nin və ATƏT-in uzun illər boyu yol verdiyi səhvləri təkrarlamaq istəməməsinin göstəricisi də hesab etmək olar. Ancaq Aİ-ni indiki pozitiv mövqedə dayanması Azərbaycanın işğalçı dövləti məğlub edərək regionda yaratdığı qlobal əhəmiyyətli yeni situasiya ilə bağlıdır. Postmünaqişə dövrünün reallıqları nələrdir? Ölkələrarası normal münasibətlər qurulmalı, dövlətlərin daxili işlərinə müdaxilə olmamalı, Ermənistan sülh müqaviləsinə imza atmalı, Azərbaycanın şərtləri birmənalı şəkildə qəbul edilməli, ermənilərin qonşu torpaqlara olan iddialrı birdəfəlik bloklanmalı, bütün region ölkələri iqtisadi layihələrdən faydalanmalı, dünyada yeni və ədalətli dəyərləri sistemi yaradılmalıdır. Təsadüfi deyil ki, Aİ Şurasının Prezidenti Şarl Mişel, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan arasında baş tutan üçtərəfli görüşün yekunu olaraq qəbul edilən sənəddə “Dağlıq Qarabağ” və “münaqişə” sözləri yoxdur. Bu, olduqca əhəmiyyətli və ədalətli nüansdır. Artıq N.Paşinyan Ermənistan parlamentində çıxışı zamanı Azərbaycanla tezliklə sülh müqaviləsinin bağlanmasının vacibliyini bildirdi.



- “… mənim sözüm beynəlxalq təşkilatlaradır. İnsan hüquqları ilə məşğul olanlar, ədalət prinsiplərini rəhbər tutanlar heç olmasa, Azərbaycana da diqqət yetirsinlər və ikili standartlardan kənar olsunlar…”.

Prezident İ.Əliyevin bu fikirləri beynəxalq təşkilatların postmünaqişə dövründə ədalətli mövqedə dayanmasının vacibliyini önə çəkir. Çünki Azərbaycan 44 gün ərzində hərbi əməliyyatlar həyata keçirməklə Cənubi Qafqazda ədaləti bərqərar edib. Potmünaqiə dövründə beynəxalq təşkilatların tutduğu mövqe ədalətli olmasa, gələcəkdə erməni revanşizmindən bütün ölkələr ciddi şəkildə zərər çəkmiş olacaq. Həmçinin, bir sıra beynəxalq insan hüquqları təşkilatlarının Azərbaycana qarşı davamlı qərəzli mövqeyi aradan qaldırılmalıdır. 30 il ərzində 1 milyondan artıq məcburi köçkünün tapdalanmış hüquqlarını gözmədən gələn beynəxalq təşkilatlar necə olur ki, ölkədə ən xırda və süni şəkildə şişirdilmiş məsələlərlə bağlı Azərbaycana qarşı təzyiq etməyə çalışır. Bu məsələ ölkələrin daxili işlərinə müdaxil etməyin qəbuedilməz olduğunu bir daha gündəmə gətirmiş olur.



- “Zəngəzur dəhlizi açılmalıdır!”

Dövət başçısının “Əgər (Ermənistan-S.F.) Zəngəzur üzərindən bizə keçid verməsə, özü itirəcək və birinci növbədə, 10 noyabr Bəyannaməsini pozmuş olacaq. Çünki 10 noyabr Bəyannaməsində açıq-aşkar yazılıb ki, Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında əlaqə olmalıdır və bu, Ermənistanın öhdəliyidir. Əgər o, öz öhdəliyini yerinə yetirmək istəmirsə, onda biz də hər hansı bir öhdəliyin yerinə yetirilməsi ilə bağlı heç bir məsuliyyət daşımayacağıq” fikirləri olduqca açıq, sərt və netdir. Təbii ki, İran üzərindən yolun Naxçıvana çəkilməsi beynəxalq nəqliyyat dəhlizi kimi böyük perspektivlər vəd edir. Zəngəzurla bağlı Azərbaycanın planalrı sürətli icra edilir. Yeni nəqliyyat-kommunikasiya xətləri ildırımsürəti ilə həyata keçirilir. Ermənistanın isə başqa yolu yoxdur. İran üzərindən keçməklə Naxçıvana çəkilən yol başqa layihədir, amma Ermənistan 10 noyabr razılaşması ilə üzərinə götürdüyü öhdəliyi icra etməlidir. Bu, Ermənistan üçün də nəfəslik rolunu oynayacaq. Əks halda, Ermənistan yüz illər boyu xilası mümkün olmayan dalana dirənməli olacaq.

Zəngəzur dəhlizi ilə İ.Əliyevin qətiyyəli mövqedə dayanması bir çox iddiaları da alt-üst etmiş oldu. Belə ki, İran üzərindən Naxçıvana yolun çəkilməsi ilə bağlı qərar veriləndə daxildə və xaricdəki bəzi qüvvələr Azərbaycanın Zəngəzur dəhlizindən imtina etdiyini iddia edirdilər. Ancaq Prezidentin son çıxışı bu istiqamətdə olan iddiaları, yanlış proqnozları və ittihamları da tamamilə bloklamış oldu. Azərbaycanın mövqeyi dəyişməz və qətiyyətlidir. Ermənistan isə gec-tez öhdəlikləri icra etmiş olacaq. Biz işimizi görürük, İrəvan isə tələsəməlidir.

Samir Feyruzov
Demokrat.az

SEÇİLMİŞ XƏBƏRLƏR

DİGƏR XƏBƏRLƏR

Top