“Dövlət satınalmaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 6-cə maddəsinə əsasən satınalma prosedurlarında iştirak etmək üçün malgöndərənlərin (podratçıların) ixtisas göstəriciləri üçün müəyyən edilmiş uyğunluq meyarlarından biri də Azərbaycan Respublikasında vergilərə və digər icbari ödənişlərə dair yerinə yetirilməsi vaxtı keçmiş öhdəliklərinin olmamasıdır. Bu baxımdan da tenderdə iştirak etmək üçün iddiaçılardan ixtisas göstəricilərinin tender komissiyası tərəfindən müəyyənləşdirilməsi və qiymətləndirilməsi üçün digər sənədlərlə yanaşı, Azərbaycan Respublikasında vergilərə və digər icbari ödənişlərə dair yerinə yetirilməsi vaxtı keçmiş öhdəliklərin olmaması haqqında müvafiq orqanlardan arayışın təqdim edilməsi tələb olunur.
1 yanvar 2019-cu il tarixdən etibarən Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna (DSMF) təqdim edilən məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta üzrə hesabatlar vergi orqanlarına təqdim edilməlidir. Bu baxımdan vergilərə və DSMF-yə icbari ödənişlər üzrə borcun olmaması barədə arayış Vergilər Nazirliyi tərəfindən verilir.
“Spektr” Sosial-İqtisadi Araşdırmalar və İnkişaf Mərkəzinin direktoru Rəşad Həsənov“Marja”ya bildirib ki, lakin son zamanlar Vergilər Nazirliyi tenderlərdə iddiaçı kimi iştirak etmək istəyən vergi ödəyicilərinə borcun olmaması barədə arayışın verilməsində çətinliklər yaratmaqdadır:
“Vergilər Nazirliyi heç bir hüquqi əsas olmadan şirkətlərin işçi sayının və orta əmək haqqı göstəricilərinin aşağı olmasını əsas gətirərək həmin arayışların verilməsindən imtina edir. Halbuki, “Dövlət satınalmaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununa əsasən tender iddiaçılarının satınalma müqaviləsinin icrasını təmin etmək üçün müvafiq sahədə peşəkarlığının, təcrübəsinin, texniki və maliyyə imkanlarının, işçi qüvvəsinin, idarəetmə səriştəsinin, etibarlılığının olması və sair meyarlar üzrə qiymətləndirilməsi tender komissiyası tərəfindən aparılır və iddiaçıların bu meyarlara uyğun olub-olmamasına tender komissiyası tərəfindən qərar verilir. İddiaçının satınalma müqaviləsinin icrasını təmin etmək üçün müəyyən edilmiş meyarlara uyğunluğunun araşdırılması və qiymətləndirilməsi Vergilər Nazirliyinin səlahiyyətlərinə aid deyil və bununla bağlı nə satınalmalar haqqında qanunvericilikdə, nə də vergi qanunvericiliyində hər hansı qayda müəyyən edilməmişdir”.
Rəşad Həsənov qeyd etdi ki, eyni zamanda sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün işçi sayının minimum həddi və ya orta aylıq əmək haqqının ölkə üzrə muzdla işləyənlərin statistik orta aylıq nominal əmək haqqı göstəricisindən az olmaması ilə bağlı qanunvericilikdə hər hansı tələb müəyyən edilməmişdir:
“Belə olan halda Vergilər Nazirliyinin bu addımını təəssüf və təəccüb doğurur. Təsəvvür edin, şirkət tender elanı ilə tanış olub, bu tenderdə iştirak etməyə qərar verir və tələb olunan müəyyən məbləğdə iştirak haqqını ödəyərək tenderin əsas şərtlər toplusunda tələb olunan sənədləri hazırlamağa başlayır. Müəyyən bir məqamda məlum olur ki, Vergilər Nazirliyi heç bir hüquqi əsas olmadan borcun olmaması barədə arayışın verilməsindən imtina edir. Hər bir vergi ödəyicisinin hüququdur ki, istənilən vaxt vergilərə borcunun olmaması barədə vergi orqanından müvafiq arayış tələb etsin. Vergilər Nazirliyi sadəcə həmin vergi ödəyicisinin borcunun olub-olmaması barədə arayışı təqdim etməlidir. Vergilər Nazirliyinin həmin arayışı təqdim etmək əvəzinə vergi ödəyicisinin tenderdə iştiraka uyğun olub-olmamasını qiymətləndirməsinin hansı normativ hüquqi aktlara əsaslandığı sual doğurur”.
